Wrzesień jest Światowym Miesiącem Świadomości o Raku Tarczycy. Choć uznawany jest za rzadki nowotwór, to zachorowalność na raka tarczycy systematycznie rośnie. Szacuje się, że w Polsce każdego roku rak tarczycy może dotyczyć nawet 3,5 tysiąca osób w każdym wieku. W ponad 90% przypadków udaje się go wyleczyć, najpierw trzeba go jednak rozpoznać. Co warto o nim wiedzieć?
Rak tarczycy może dotyczyć wszystkich. Jednak u kobiet diagnozowany jest trzykrotnie częściej niż u mężczyzn. Stanowi dziewiąty najczęściej rozpoznawany wśród kobiet nowotwór złośliwy. Do tej pory naukowcom nie udało się ustalić dokładnych przyczyn raka tarczycy, wśród możliwych czynników ryzyka wymienia się:
- zarówno nadmiar jak i niedobór jodu
- nadmierne wydzielanie hormonu przysadki mózgowej -TSH – tyreotropiny, która stymuluje do pracy tarczycę
- narażenie na promieniowanie w wyniku radioterapii okolic głowy szyi i klatki piersiowej
- czynniki genetyczne, w przypadku historii choroby w rodzinie
Objawy
Rak tarczycy najczęściej objawia się w postaci wyczuwalnych zgrubień w przedniej części szyi – tzw. guzków. Jego symptomem jest także powiększenie węzłów chłonnych szyi, chrypka, zmiana barwy głosu, czy trudności z przełykaniem.
Profilaktyka
– Podstawowym badaniem umożliwiającym wykrycie nowotworów tarczycy jest badanie USG. Takie badanie kontrolne powinno wykonywać się raz na dwa lata. Ultrasonografia jest w stanie wykryć nawet najmniejsze zmiany w tarczycy, których nie sposób wyczuć za pomocą dotyku. Jeżeli w USG stwierdzono zmiany w tarczycy konieczna jest ocena specjalisty endokrynologa i ewentualnie biopsja tarczycy, ponieważ nie wszystkie guzki są nowotworami złośliwymi. Zaledwie ułamek z guzków rozpoznanych w badaniu USG jest nowotworem złośliwym – mówi prof. Marek Dedecjus, kierownik Kliniki Endokrynologii Onkologicznej i Medycyny Nuklearnej, Centrum Onkologii – Instytut w Warszawie.
Rak tarczycy to także choroba osób młodych
Rak tarczycy stanowi 1/5 nowotworów złośliwych rozpoznawanych u młodych dorosłych – czyli osób między 20 a 40 rokiem życia. W przypadku dzieci jest to jedna trzecia zachorowań na raka.
„Miałam 26 lat (teraz mam 35). Od lat słyszałam szum w lewym uchu. Gdy w pewnym momencie dźwięk ten stał się nie do wytrzymania postanowiłam się tym zająć. Niestety laryngolodzy nie wiedzieli co z tym zrobić, dopiero któryś z kolei lekarz poradził mi bym zrobiła sobie badanie USG Dopplera tętnic szyjnych. Podczas badania lekarz zapytał mnie czy wiem, że mam na tarczycy guza. Oczywiście nie wiedziałam, ale od tego momentu zaczęła się moja przygoda. Zrobiłam biopsję. Oczekiwanie na wyniki trwało dwa tygodnie. Myślę, że podświadomie czułam, że nie będzie to miły wynik. Dokładnie pamiętam jazdę na wizytę po wynik. Byłam strasznie zdenerwowana. Pamiętam też jak lekarz powiedział mi że mam raka. Powiedział nowotwór. Dopytałam czy złośliwy. Potwierdził” – wspomina Justyna Cyran-Waksmundzka, Wiceprezes Fundacji Projan, będącej partnerem kampanii „Motyle pod ochroną” Dalsza część historii Pani Justyny oraz innych pacjentek dostępna jest na stronie: http://ruchspoleczny.org.pl/kampanie/motyle_pod_ochrona-31/historie_pacjentow-101.html
Rodzaje raka tarczycy
– Najczęściej występującymi są rak brodawkowaty i rak pęcherzykowy określane mianem „dobrze zróżnicowanych” . Wcześnie rozpoznane, mają bardzo duże szanse na pełne wyleczenie. Dwa kolejne typy raka tarczycy – rak anaplastyczny i rak rdzeniasty występują u 5-10% pacjentów. Rak anaplastyczny, to jeden z najbardziej złośliwych nowotworów u ludzi. Na szczęście występuje rzadko, zwykle w 7-8 dekadzie życia. Należy pamiętać, że rak rdzeniasty może mieć charakter dziedziczny, dlatego osoby mające przypadki tego rodzaju raka w rodzinie, powinny poddać się diagnostyce genetycznej i ewentualnie operacji profilaktycznej – wyjaśnia prof. Marek Dedecjus
